Ogni anno, appena scende la sera nei tre giorni che precedono l’epifania, gruppi di bambini girano di casa in casa per ricordare, attraverso una canzone – che noi tutti non possiamo fare a meno di cantare assieme a loro - la nascita di Gesù ed il viaggio che li portò dal lontano Oriente a Betlemme guidati da una stella. Sebbene secondo alcune analisi la tradizione altro non sia che il tentativo, messo in atto dal Concilio di Trento, di arginare credenze e feste pagane fortemente diffuse in questo periodo invernale, è ormai una piacevole e consolidata consuetudine aspettare i “cantori della stella” nelle giornate del 3, 4 e 5 gennaio per rivivere con loro la tradizione dell’annuncio del Natale.
Balda geat oine di sunn, atz drai, viare un vünve von hochnach, paiparen hèrta. Atz Lusérn boazparz ke, an abas odar in åndar, bartnsa rivan in haus zo vaira pitt üs, singante, ke ’z izta gibortet Gottarhéar.
Ja, bar soin nå zo reda von Tre Re, di Drai Hailege Khönig; ma saibar sichar ke sa soin gest lai drai un boazpar umbrómm sa håm augivånk, vor tausankhar djar, zo macha an söttan lången bege?
Lesante bazta iz khent gischribet vor schiar zboatausankh djar, darvérbar ke di Magi soin gest laüt boda håm gebizzt an hauf sachandar, sa håm gikhent di stèrn un in hümbl, håm gikhånt zeln un roatn gerècht un soin gest guat zo vorstìana bazta håm giböllt khön di intrüam o.
Dise laüt håm gebizzt ke, an tage, berata gibortet a Khönig, nèt ummandar boda hatt earde un gèlt un schafft in laüt azpe ’z soindarar gest in di sèlln zaitn, ’z iz gest a Khönig boda earde hatt gihatt khummana un in soi lem in laüt hattaren nia geschafft ma lai gezoaget bia sa hettatn gemak tüan zo leba gerècht helvante in åndarn laüt o.
Di Magi håm gibarnt ke dar iz gest gibortet umbrómm sa håm gisek soi stèrn, un, gianante nå dar stèrn, soinsa gerift a Betlèmme.
Biavl sa soin gest diese Hailege Khönig iz gischribet at khummana sait, ma boazt lai ke ’z iz nèt gest ummadar alùmma; bar håm hèrta gigloabet ke sa soin gest drai umbrómm sa håm giprenk drai gischenkh in khlumma khin. ’Z golt umbrómm ’z iz eppaz boma gètt lai in an Khönig; dar incenso, umbrómm sa håm darkhennt ke ’z iz a bichtegez mentsch; un di mirra, boda iz khent ginützt balda iz gistorbet eparùmmaz, zo gidenkhanaz ke, an tage, mochpar alle stèrm.
Seånka azma gloabet ke di traditzióng von Tre Re, iz khent augilekk lai vor viarhundartunvüchtzekh djar, pitn Hailige Konzìl vo Tria, zoa zo süacha zo macha stèrm åndre tradizióngen bodada soin gest in di sèlln zaitn un boda nèt soin gest gipuntet pitt Gottarhéar, un seånka azta in di altn puachan izta gischribet gåntz biane at dise laüt boda soin khent her vodar mòrgassait, da atz Lusérn di Tre Re veln nia zo khemmanaz zo venna. Sa soin augirüstet azpe bar gloam ’z soinda gest ågilekk di Magi, håm a givèrbata stèrn boda laüchtet un, azza aulesan gèlt, gemsaz in khindarn bodasan håm mengl.
Liabe Tre Re, bar paitnaz ’z djar boda khint o!
Trentino, Di Sait vo Lusérn, venerdì 6 gennaio 2017